Địa lí 8/Điều kiện tự nhiên khu vực Nam Á
Vị trí địa lí và địa hình
edit– Vị trí địa lí:
+ Nằm ở phía nam châu Á (4°B đến 38°B).
+ Tiếp giáp: biển A-rap, vịnh Ben-gan và khu vực Tây Nam Á, Trung Á, Đông Á và Đông Nam Á.
– Địa hình:
+ Phía Bắc: hệ thống núi Hi-ma-lay-a cao, đồ sộ nhất thế giới, chạy theo hướng tây bắc – đông nam; đây là ranh giới khí hậu quan trọng giữa hai khu vực Trung Á và Nam Á.
+ Ở giữa: đồng bằng Ấn – Hằng, rộng và bằng phẳng, dài hơn 3000km chạy vắt ngang từ biển A-rap đến vịnh Ben-gan, bề rộng từ 250 – 350 km.
+ Phía Nam: sơn nguyên Đê-can nằm kẹp giữa dãy Gát Đông và Gát Tây.
Khí hậu, sông ngòi và cảnh quan tự nhiên
editKhí hậu
edit– Khí hậu nhiệt đới gió mùa, có mưa nhiều nhất trên thế giới.
– Nhịp điệu gió mùa tạo ra sự phân hóa đa dạng của lượng mưa, ảnh hưởng lớn đến sản xuất và sinh hoạt.
+ Dãy Hi-ma-lay-a: khí hậu thay đổi theo độ cao và phân hóa phức tạp.
+) Sườn phía nam đón gió mùa tây nam nên có mưa nhiều, sường bắc mưa ít, độ cao trên 4500 m là đới băng tuyết vĩnh cửu.
+) Sườn bắc chắn gió mùa đông bắc nên phía nam Himalaya không quá lạnh như những nơi cùng vĩ độ ở Việt Nam.
+ Vùng Tây Bắc Ấn Độ và Pa-ki-xtan: khí hậu nhiệt đới khô, lượng mưa 200 – 500 mm. Phía Đông có lượng mưa nhiều nhất thế giới.
=> Địa hình là nhân tố ảnh hưởng rõ rệt đến sự phân hóa khí hậu Nam Á.
Sông ngòi và cảnh quan.
edit– Nam Á có nhiều sông lớn: sông Ấn, sông Hằng, sông Bra-ma-pút.
– Cảnh quan: rừng nhiệt đới ẩm, xavan, hoang mạc và cảnh quan núi cao.
Tham khảo
edit- SGK Địa lí 8, NXB Giáo dục Việt Nam, 2019.