Lịch sử 6/Ôn tập
Phần một của chương trình Lịch sử lớp 6 đã trình bày những nét cơ bản của lịch sử loài người từ khi xuất hiện đến cuối thời cổ đại. Chúng ta đã học và biết loài người đã lao động và biến chuyển như thế nào để dần dần đưa xã hội tiến lên và xây dựng những quốc gia đầu tiên trên thế giới, đồng thời đã sáng tạo nên những thành tựu văn hóa quý giá để lại cho đời sau.
Hãy điểm lại:
1. Những dấu vết của Người tối cổ (Người vượn) được phát hiện ở đâu?
Trả lời: dấu vết của Người tối cổ được phát hiện ở 3 địa điểm: Đông Phi, trên đảo Gia-va (In-đô-nê-xi-a), gần Bắc Kinh (Trung Quốc).
2. Những điểm khác nhau giữa Người tinh khôn và Người tối cổ thời nguyên thủy:
– Về con người
– Về công cụ sản xuất
– Về tổ chức xã hội
Trả lời:
| Những điểm khác nhau giữa Người tinh khôn và Người tối cổ thời nguyên thủy | ||
|---|---|---|
| Đặc điểm | Người tối cổ | Người tinh khôn |
| Con người | Đứng bằng hai chân, hộp sọ to, cằm hướng về phía trước. | Đứng thẳng, trán cao, hàm lùi vào, răng nhọn, đều, tay chân như người ngày nay. |
| Công cụ sản xuất | Bằng đá ghè đá thô sơ. | Công cụ sản xuất và đồ dùng đa dạng, bằng nhiều nguyên liệu khác nhau: đá, sừng, tre gỗ, đồng. |
| Tổ chức xã hội | Sống thành bầy đàn, hoạt động săn bắt, hái lượm là chính. | Sống theo chế độ thị tộc, gồm vài chục gia đình, có họ hàng gần gũi với nhau, ăn chung, làm chung, giúp đỡ nhau trong mọi công việc. |
3. Thời cổ đại có những quốc gia lớn nào?
Trả lời:
– Các quốc gia lớn:
+ Các quốc gia cổ đại phương Đông: Ai Cập, Lưỡng Hà, Ấn Độ, Trung Quốc.
+ Các quốc gia cổ đại phương Tây: Hi Lạp và Rô-ma.
4. Các tầng lớp xã hội chính ở thời cổ đại.
Trả lời:
– Các tầng lớp chính ở các quốc gia cổ đại phương Đông là: vua-quý tộc, ông dân công xã và nô lệ.
– Các tầng lớp chính ở các quốc gia cổ đại phương Tây là: chủ nô và nô lệ.
5. Các loại nhà nước thời cổ đại.
Trả lời:
– Ở phương Đông: nhà nước chuyên chế quân chủ do vua đứng đầu, vua nắm mọi quyền hành cao nhất trong mọi công việc.
– Ở phương Tây: người dân tự do có quyền cùng quý tộc bầu ra những người cai quản đất nước theo thời hạn quy định, được gọi là nhà nước dân chủ chủ nô.
6. Những thành tựu văn hóa của thời cổ đại:
– Về chữ viết, chữ số.
– Về các khoa học.
– Về các công trình nghệ thuật.
Trả lời:
| Những thành tựu văn hóa của thời cổ đại | ||
|---|---|---|
| Phương Đông | Phương Tây | |
| Chữ viết, chữ số | Sáng tạo ra chữ tượng hình, hệ đếm đếm 10, nghĩ ra số 0, tính được (giá trị tương đối) số pi. | Sáng tạo ra hệ chữ a, b, c. |
| Khoa học | Sáng tạo ra Âm lịch, có nhiều đóng góp trong các lĩnh vực toán học, vật lí, địa lí,... | Sáng tạo ra Dương lịch, đạt được nhiều thành tựu trong nhiều lĩnh vực toán học, thiên văn, vật lí, địa lí,... với các nhà khoa học nổi tiếng như Pi-ta-go, Ac-si-met, Hê-rô-đốt,... |
| Các công trình nghệ thuật | Kim tự tháp Ai Cập, thành Ba-bi-lon ở Lưỡng Hà,... | Đền Pác-tê-nông ở A-ten, đấu trường Cô-li-dê ở Rô-ma, tượng thần Vệ nữ ở Mi-lô,... |
7. Thử đánh giá các thành tựu văn hóa lớn của thời cổ đại.
Trả lời:
– Những di sản văn hóa cổ đại phong phú, đa dạng, sáng tạo và có giá trị thực tiễn đã nói lên được tài năng, sự lao động nghiêm túc với trình độ cao của con người hồi đó.
– Văn hóa cổ đại đã để lại những kiệt tác khiến người đời sau vô cùng thán phục. Thành tựu của nền văn hóa cổ đại còn đặt nền móng cho nhiều ngành khoa học và đặt nền móng cho sự phát triển của văn minh nhân loại sau này.
Tham khảo
edit- SGK Lịch sử 6, NXB Giáo dục Việt Nam, 2019.