Lịch sử 8/Chiến tranh thế giới thứ nhất (1914 – 1918)

Nguyên nhân dẫn đến chiến tranh

Sự phát triển không đồng đều của tư bản chủ nghĩa.
Ngược lại Anh, Pháp nhiều thuộc địa và thế giới đã phân chia xong.
Đế quốc thuộc địa: các cuộc chiến tranh đế quốc:
- Mỹ – Tây Ban Nha 1898: Mỹ chiếm Cu ba và Phi-líp-pin.
- Anh và Bô-ơ 1899 – 1902 → Anh thôn tính 2 nước của người Bô-ơ sát nhập vào Nam Phi.
- Nga – Nhật 1904 – 1905.
Mâu thuẫn giữa các nước về vấn đề thuộc địa dẫn đến sự hình thành 2 khối quân sự kình địch nhau là Liên minh Đức, Áo – Hung và Hiệp ước Anh – Pháp – Nga.
Hai khối này ráo riết chạy đua vũ trang, tích cực chuẩn bị chiến tranh, để chia lại thuộc địa, làm bá chủ thế giới.

Ngày 28-7-1914 Áo – Hung tuyên chiến với Xéc-bi.
1-8 Đức tuyên tuyên chiến Nga
3-8 tuyên chiến với Pháp.
4-8 tuyên chiến với Đức, chiến tranh bùng nổ và nhanh chóng thành chiến tranh thế giới.

Lúc đầu Đức tập trung lực lượng ở phía Tây nhằm đánh bại Pháp, Pa ri bị uy hiếp.
Nhưng ở phía Đông quân Nga tấn công quân Đức cứu nguy cho Pháp, từ năm 1916 cả 2 phe ở thế cầm cự.
Gọi là chiến tranh thế giới vì cuộc chiến tranh này lan ra cả thế giới, lôi cuốn 38 nước vào vòng chiến, kéo thuộc địa tham chiến.

→ Tính chất:chiến tranh đế quốc, phi nghĩa, phản động, giành giật thuộc địa.

Gây thảm họa cho nhân loại: 10 triệu người chết, 20 triệu người bị thương.
Thành phố làng mạc bị phá hủy; tiền của các nước tham chiến chi ra khoảng 85 tỷ đô la.
Các nước thắng trận thu lợi lớn, bản đồ thế giới được chia lại.
Cao trào cách mạng vô sản phát triển (Cách mạng Tháng Mười Nga), nhân dân các nước thuộc địa thức tỉnh.