Lịch sử 8/Liên Xô xây dựng chủ nghĩa xã hội (1921 – 1941)
Chính sách kinh tế mới và công cuộc khôi phục kinh tế 1921 – 1925
edit
Hoàn cảnh
edit
- Năm 1921 nước Nga Xô viết xây dựng đất nước trong hoàn cảnh hết sức khó khăn:
- Kinh tế bị chiến tranh tàn phá nặng nề.
- Năm 1920 sản lượng nông nghiệp chỉ còn ½ so với trước chiến tranh.
- Công nghiệp còn 1/7.
- Nạn đói, bọn phản động gây bạo loạn.
- Nên Đảng Bôn-sê-vích thực hiện chính sách kinh tế mới 3-1921.
Nội dung chính sách kinh tế mới 3-1921
edit
- Bãi bỏ chế độ trưng thu lương thực bằng thu thuế lương thực.
- Thực hiện tự do buôn bán, mở lại các chợ, tư nhân mở xí nghiệp nhỏ.
- Khuyến khích nước ngoài đầu tư ở Nga.
Tác dụng
edit
- Nông nghiệp và các ngành kinh tế khác phục hồi và phát triển.
- Đời sống nhân dân cải thiện.
- Năm 1925 sản xuất công nghiệp và nông nghiệp đạt mức gần bằng trước chiến tranh.
- 12-1922 Liên bang Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Xô viết được thành lập.
Công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô 1925 – 1941
edit
- Liên Xô vẫn là nước nông nghiệp lạc hậu: nông nghiệp chiếm 2/3 tổng sản phẩm quốc dân.
- Vì vậy Liên Xô phải thực hiện nhiệm vụ công nghiệp hóa xã hội chủ nghĩa, tập thể hóa nông nghiệp.
- Thực hiện các kế hoạch 5 năm: lần thứ I (1928 – 1932); lần thứ II (1933 – 1937).
- Những thành tựu của Liên Xô trong thời kỳ đầu xây dựng chủ nghĩa xã hội:
- Kinh tế:
- Đến 1936 sản lượng công nghiệp đứng đầu châu Âu và hạng nhì thế giới sau Mỹ.
- Hoàn thành tập thể hóa nông nghiệp, cơ giới hóa và có quy mô sản xuất lớn.
- Văn hóa giáo dục:
- Thanh toán nạn mù chữ.
- Phổ cập giáo dục tiểu học cho tất cả mọi người.
- Phổ cập giáo dục trung học cơ sở thành phố.
- Khoa học tự nhiên, khoa học xã hội, văn hóa – nghệ thuật đạt thành tựu rực rỡ.
- Về xã hội: giai cấp bóc lột đã bị xóa bỏ, còn 2 giai cấp công nhân, nông dân và tầng lớp trí thức mới xã hội chủ nghĩa.
- Kế hoạch 5 năm lần thứ III: từ 1937 đến 6-1941 thì ngừng lại để chống phát xít Đức xâm lược.
Tham khảo
edit
- SGK Lịch sử 8, NXB Giáo dục Việt Nam, 2019.