Ortaokul/5. Sınıf/Sosyal Bilgiler/Kültür ve Miras/Tarihe Yolculuk

Eğitim seviyesi Bu öğrenim kaynağı ilköğretim ikinci kademe (ortaokul) eğitim seviyesindedir.

Uygarlık konusunu Vikipedi'de de okuyabilirsiniz.

Anadolu'da sahip olduğu coğrafi konumu, ılıman iklimi, verimli toprakları ve su kaynaklarıyla bir çok uygarlık yer almıştır. Frigler, Lidyalılar, Hititler, İyonlar, Urartular Anadolu'da kurulan İlk Çağ uygarlıklarının bazılarıdır. Anadolu Uygarlıkları ticaret yoluyla birbirleriyle etkileşim hâline geçmişlerdir.

Anadolu'nun yanı sıra Mezopotamya'da da çeşitli uygarlıklar kurulmuştur. Mezopotamya, Anadolu'dan Basra Körfezi'de doğru uzanan, Fırat ve Dicle Nehirleri arasındaki bölgedir. Mezopotamya'da Asurlar, Babiller, Sümerler gibi uygarlıklar kurulmuştur.

Anadolu'da ve Mezopotamya'da kurulan bu uygarlıklar yaptıkları çeşitli buluşlarıyla insanlık tarihine büyük katkılar sağlamıştır.

Anadolu Uygarlıkları

Frigler

Başkenti Ankara'nın Polatlı ilçesi yakınlarında bulunan Gordion'dur. Fibula adı verilen çatallı iğneleri icat etmişlerdir. Midas isimli hükümdarının dokunduğu her şeyi altına çevirdiğine inanılmaktadır.

Hititler

Başkenti Hattuşaş'tır. Boğazköy olarak da bilinir. Pankuş adı verilen, kral, Tavananna ve soylulardan oluşan meclis bulunmaktadır. Tanrılarına hesap vermek amacıyla tuttukları yıllıklara Anal adı verilir. Hititlerle Mısırlılar arasında imzalanan Kadeş antlaşması tarihin bilinen ilk yazılı antlaşmalarından biridir.

İyonlar

Deniz ticaretiyle ilgilenmiştir. İyonlarda Hipokrat isimli ünlü tıp bilgini bu uygarlıkta yetişmiştir.

Lidyalılar

Başkenti Manisa'nın Turgutlu ilçesi yakınlarında bulunan Sard'dır. Lidyalılar parayı icat ederek ticarette takas usülünü geride bırakmıştır. Ticaret amacıyla kullandıkları, Batı Anadolu'dan Mezopotamya'ya doğru uzanan yola Kral Yolu adı verilir.

Urartular

Başkenti Tuşpa'dır.

Mezopotamya Uygarlıkları

• Mezopotamya'da Ziggurat adı verilen, alt katları depo, orta katları eğitim ve ibadet yeri, üst katları ise gözlemevi (laboratuvar) olarak kullanılan tapınaklar yer almaktadır.

Asurlar

Bşkenti Ninova'dır. Tarihin ilk kütüphanesi burada kurulmuştur.

Babiller

Kuleleri ve asma bahçeleriyle bilinir. Şehrinin ana giriş kapısına İştar ismi verilmiştir. Kısasa kısas esasıyla hazırlanan yazılı kanunları hazırlayan hükümdar Hammurabi'dir.

Sümerler

Araçlarla ulaşımı kolaylaştırmak için tekerleği, okuma-yazma öğrenmeyi kolaylaştırmak için yazıyı icat etmiştir.